Tekst: Łukasz Surma
Zdjęcia: Jolanta Stachyra, Monika Flis, Dominika Kurek
W dniu 25 października 2022 r. uczniowie i nauczyciele Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Krzczonowie mieli okazję podziwiać niezwykły spektakl astronomiczny pt. „Zaćmienie Słońca”.
Wydarzenie to rozpoczęło się o godzinie 11:15 i trwało przez blisko 2 godziny. Początkową obserwację tranzytu Księżyca na tle tarczy słonecznej utrudniał chmury na krzczonowskim niebie. Na szczęście w okolicach godziny 12:00 pojawiło się kilkunastominutowe okno pogodowe. Wtedy też miał miejsce punkt kulminacyjny zaćmienia, a obserwatorzy mogli się cieszyć widokiem „nadgryzionego” Słońca.
Szacuje się, że o tej porze niewidoczne było ok. 35% tarczy słonecznej. To bardzo wyraźne przesłonięcie, zwłaszcza że ostatni raz tak wyraźne zaćmienie można było obserwować w 2015 roku – a więc 7 lat temu. Dalszym obserwacjom towarzyszyły niespodziewane zwroty akcji. Przez pewien czas układ chmur i ich grubość umożliwiały obserwację zaćmienia tzw. gołym okiem. I to dosłownie! Chociaż… trzeba było zachować niemałą czujność – luki w chmurach potrafiły dostarczyć do oka większej ilości światła niż była konieczna.
Wtedy do obserwacji należało użyć specjalnej przesłony do ochrony wzroku przed szkodliwym działaniem promieniowania podczerwonego i ultrafioletowego. Alternatywny sposób oglądania Słońca pokazywał Pan Łukasz Surma. Wykorzystywał on metodę projekcji tarczy słonecznej na kartce papieru z użyciem lupy.
W „zachmurzonych” przerwach uczniowie i nauczyciele wracali do szkoły, gdzie na dolnym korytarzu czekał na nich kącik astronomiczny. Całość była udekorowana zdjęciami planet Układu Słonecznego oraz kodami QR, pod którymi kryły się różne ciekawostki. Można było posłuchać krótkiej prelekcji Pana Łukasza Surmy na temat tego, w jaki sposób zachodzą zaćmienia i dlaczego są wyjątkowe. Dodatkowymi atrakcjami były obserwacje różnego rodzaju preparatów pod mikroskopami optycznymi, zakupionymi w ramach programu „Laboratoria przyszłości”. Uczniowie prowadzili także obserwacje z użyciem miraskopów, kalejdoskopów i siatek dyfrakcyjnych. Ponadto, ochotnicy mogli się zmierzyć z quizem astronomicznym (z nagrodami), który na bieżąco sprawdzała Pani Jolanta Stachyra oraz Pani Magdalena Wojcieszyńska, a wszelkiej pomocy logistycznej udzielała Pani Monika Flis.
Oglądanie ostatniego etapu zaćmienia ponownie utrudniła pogoda, niestety tym razem skutecznie. Nagromadzone chmury całkowicie przesłoniły Słońce, zmuszając wszystkich do zaprzestania obserwacji na ok. 30 minut przed końcem zaćmienia. Jednak wcześniejsze widoki oraz fascynujące zdjęcia wprawiły wszystkich w doskonały humor. Pozostaje tylko czekać na kolejne zaćmienie, a to będzie widoczne na naszym niebie dopiero w marcu 2025 roku.
